چرا گنو/لینوکس؟ قسمت دوم – آزادی در انتخاب

خیلیا وقتی می‌خوان از ویندوز بیان روی گنو/لینوکس از این شکایت می‌کنن که:

  • چه خبره این همه توزیع چرا هست؟
  • میزکار دیگه چیه؟
  • چرا انقدر میزکار هست؟

خب عادات ویندوزیشونه دیگه… دوست دارن یه دی‌وی‌دی به اسم گنو/لینوکس باشه که بنا به سلیقه سازندگانش یسری چیزا توش باشه و همه همون رو استفاده کنن و وقتی نصب شد همه یک چیز رو داشته باشن.

باید بگم نه، اینجا دنیای گنو/لینوکسه و به شما حق انتخاب داده می‌شه. حق انتخاب اینکه چه توزیعی داشته باشی، اینکه چه میزکاری داشته باشی، اصلا میزکار داشته باشی یا نداشته باشی و…

گنو/لینوکس توزیع‌ها و میزکارهای متنوعی داره. اول یه توضیح بدم که توزیع چیه و فرقش با نسخه چیه!

سیستم‌عامل گنو/لینوکس تشکیل شده از سیستم‌عامل گنو که قسمت هسته‌ی اون با کرنل لینوکس پر شده، حالا هر شخص یا شرکتی می‌تونه هرجور می‌خواد چیزایی به این‌ها اضافه کنه و یک سری تنظیمات روش انجام بده و به عنوان توزیع گنو/لینوکس خودش منتشر کنه، مثلا:

هرکدوم از این توزیع‌ها با هم تفاوت‌هایی دارن، عمده تفاوت ناشی از نوع به روز رسانی و مدیر بسته هر توزیع هست.

توزیع‌هایی مثل اوبونتو طبق برنامه مشخص هر چند وقت یک‌بار یک نسخه جدید از توزیع خودشون رو ارائه می‌کنن، مثلا در حال حاضر نسخه ۱۶.۰۴ (بخوانید شانزده، صفر، چهار چون منظور ماه چهارم سال ۲۰۱۶ است نه شانزده و چهارصدم!) آخرین نسخه توزیع اوبونتوست اوبونتو یک نسخه هم در ماه ۱۰م هر سال ارائه می‌کند. به این توزیع‌ها توزیع‌های یخ‌زده می‌گویند.

به توزیع‌هایی مثل آرچ‌لینوکس توزیع‌های غلطان گفته می‌شود. این توزیع‌ها نسخه خاصی ندارند و همیشه با به روز رسانی همه‌ی بسته‌های موجود در سیستم به آخرین نسخه موجود در مخازن نرم‌افزاری به روز می‌شوند. این توزیع‌ها به روی لبه تکنولوژی بودن معروف هستن که معایب و مزایایی دارند.

یکی از معایب توزیع‌های غلطان این است که با روی لبه بودن امکان بروز خطا و ناسازگاری بین بسته‌ها بیشتر می‌شود و پایداری آنها نسبت به توزیع‌های یخ‌زده کمتر خواهد بود، به همین علت پیشنهاد می‌شود از آنها روی سرور استفاده نشود.

روی هر توزیع گنو/لینوکس می‌توان هر میزکاری نصب کرد، پس توزیع خودتون رو بر اساس خوشگلی انتخاب نکنید، اگر به نظرتون میزکار پیشفرض فدورا خوشگله و میزکار پیشفرض اوبونتو نیست، شما از میزکار “گنوم” خوشتون اومده نه از فدورا و از میزکار “یونیتی” خوشتون نیومده نه اوبونتو!

چند میزکار معروف و چند مدیر پنجره معروف رو اینجا معرفی می‌کنم (به ترتیب یک نظرسنجی که توی تلگرام توی گروه‌های لینوکسی مختلف انجام دادم و ۹۴ نفر رای دادن می‌نویسم)

  • Gnome
  • Unity
  • XFCE
  • Cinnamon
  • KDE (Plasma)
  • i3
  • MATE
  • OpenBox
  • LXDE

تفاوت میزکارها در قابلیت شخصی‌سازی، نوع ابزار‌ها، سبکی و سرعت و… است. چیزی که به هیچ‌وجه در ویندوز شاهدش نیستیم و مایکروسافت تصمیم می‌گیره سیستم ما چه شکلی باشه! و چه ابزارایی روش باشه!

اگر شما روی اوبونتو میزکاری غیر از میزکار پیشفرض می‌خواهید ۲ راه دارید:

۱. از ابتدا توزیع رو با یه میزکار دیگه نصب کنید (پیشنهاد من)

۲. از مخازن میزکار دیگه‌ای رو نصب کنید (یک کاربر جدید بسازید و فقط با اون وارد میزکار جدید بشید، ممکنه میزکارها تنظیمات هم رو خراب کنن اگه همزمان استفاده بشن)

اگر راه اول رو انتخاب کردید باید مثلا:

رو نصب کنید. یه آلبوم عکس می‌ذارم از میزکار‌های مختلف در حالت اولیه و بعد از شخصی‌سازی.

یک‌سری از عکس‌ها از این کانال تلگرامی هستن.

خوش و خرم باشید 🙂

5 دیدگاه در “چرا گنو/لینوکس؟ قسمت دوم – آزادی در انتخاب”

  1. سلام.
    بنظر من اینکه بگن از توزیع غلطان استفاده نکنید روی سرور غلطه.
    شما میتونی سرور داشته باشی مثلا آرچ و روی اون مثلا پکیج apache و mysql رو نصب کنی و دیگه این سرور رو آپدیت نکنی خوب این سیستم تا ابد درست کار میکنه. حالا در نظر بگیر mysql یه آپدیت بده . تو توزیع فریز شده باید یا صبر کنی ورژن جدید بیاد یا اینکه خودت بگیری بسته قبلی mysql رو پاک کنی و نسخه جدید رو نصب کنی خوب تو توزیع غلطان مثل آرچ شما لازم نیست بسته قبلی رو پاک کنی و دوباره نصبش کنی و میتونی فقط همین یه پکیج mysql رو آپدیت کنی و تغییرات جدید رو دریافت کنی. دلیل اینکه میگن روی سرور از آرچ یا توزیع های دیگه غلطان استفاده نکن اینه که ممکنه بسته ای که آپدیت میکنی (در اینجا مثلا mysql) ممکنه هنوز استیبل نشده و احتمال اینکه تغییرات داده شده در سیستم باعث کانفلیکت بشه و سرور رو بخوابونه وجود داره. ولی ادمین هیچوقت روی سرورش پکیجی که ۱۰۰٪ مطمئن نیست رو نصب نمیکنه و حتما قبل از اینکه اون رو روی سرور نصب کنه حداقل تو یه محیط ویرچوال تست میکنه و اگر همه چیز اوکی بود اون رو روی سرور نصب میکنه که اگر همینطوری بدون تحقیق نصب کنه احتمال دوان شدن سرورش وجود داره!!!!
    قضیه غلطان بودن بستگی مستقیم به نحوه استفاده یوزر سیستم داره و اگر ندونی داری چیکار میکنی و نقشه ای برای کارهات نداشته باشی میتونه کل سیستم رو نابود کنه جلو چشمت اما اگر بلد باشی با برنامه ریزی بری جلو اتفاقا برای استفاده در سرور که تمام ریسورس سرور مورد نیاز هست تا به کاربر سرویس داده بشه توزیع های غلطان بهتر هستند چون میتونی فقط چیزایی که میخواهی رو نصب کنی و از موارد بی مصرف دور خواهی موند.

    1. سلام
      آره، حرفات رو قبول دارم و دقیقا کاربر هست که می‌تونه یه توزیع غلطان رو برای سرور مناسب کنه یا توزیع یخ‌زده رو نامناسب حتی! چیزی که من گفتم فقط این بود که پیشنهاد می‌شه معمولا غلطان استفاده نشه. 🙂
      خیلی ممنون از اینکه خوندی و نظر دادی.

  2. سلام
    من یک ویندوزی ام(بزرگ شده ی xp)
    من با لینوکس چند مشکل کاملا اساسی دارم.
    ۱) گزینه ای برای حق انتخاب من نداره(من یه گیمرم!)
    ۲)دبیرستانی ام و رشتم ریاضی نیست(تجربی هست)نتیجه هدفم هم ظاهرا برنامه نویسی نمی تونه باشه.
    ۳)منتها یکی از آرزو هام برنامه نویسی هست با کمی شیطنت.
    ۴) گنو/لینوکس اوبنتو رو بیشتر از ویندوز دوست دارم.(کلا چون اسمش شبیه اوبیتو داخل نارتوئه نه!)
    ۵) هیچ منبع آموزشی ندارم!
    اگه یکی بتونه این مشکلاتو حل کنه طرفدار پرو پا برس لینوکس میشم.
    و یه چیزه دیگه، ملت که ربات نیستن! لینوکس مخصوص خشک بودنو ربات شدنه( به جز اون بازی بمبیه باهاش خاطره دارم)XD

    1. ۱. داره، باید دزدی رو کنار بذارید و استیم نصب کنید
      ۲. لینوکس مگه فقط برا برنامه‌نویساست
      ۳. خیلی هم خوب
      ۴. این مشکل اساسی بود؟
      ۵. جستجوتون رو بهتر کنید، خیلیا مطلب می‌نویسن راجع به لینوکس، به علاوه، لینوکس اصلا سخت هم نیست، شما از بیرون می‌بینید فکر می‌کنید یه صفحه سیاهه و همش باید کد بزنی، ولی اینطوری نیست اصلا، یه سری تفاوت‌ها داره که اگه بپذیریش دیگه به راحتی به سمت ویندوز نمی‌ری، تفاوت رو مک هم با ویندوز داره، اینم همونطور، اصلا ترسناک نیست لینوکس، آموزش هم نمی‌خواد آنچنان، مگه مردم مک می‌خرن میرن آموزش مک می‌بینن؟ از دیگران می‌پرسن چیزا چطوریه، توی لینوکس هم خیلی جامعه کاربری فعاله، و اصلا جامعه کاربری لینوکس رو لینوکس می‌کنه، میتونید با کمک اونا مشکلاتتون رو حل کنید. به علاوه هر توزیع معمولا یه ویکی خوب برای آموزش انجام کارا داره، همینطور فروم برای پرسش و پاسخ 🙂
      ۶. لینوکس اصلا هم مخصوص ربات‌ها نیست :)) برای آدمای باحال و سر زندست
      https://molaei.org/start یه سری لینک اینجا هست شاید کمک کنه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *